बुलढाणा

 १ . बुलढाणा जिल्हा  - स्थान व सीमा 


स्थान :  महाराष्ट्र राज्याच्या नकाशात बुलढाणा जिल्हा दाखवला आहे. हा जिल्हा महाराष्ट्र राज्यात भागात आहे.

सीमा : बुलढाणा जिल्ह्याच्या उत्तरेस मध्य प्रदेश, दक्षिणेस परभणी व जालना हे दोन जिल्हे असून पूर्वेस अकोला जिल्हा आहे. पश्चिमेस औरंगाबाद व जळगाव हे दोन जिल्हे आहेत.


महाराष्ट्र राज्य -  
बुलढाणा जिल्हा


  • जिल्ह्याचे मुख्य ठिकाण  बुलढाणा 
  • क्षेत्रफळ  9,661 चौ. कि.मी.
  • लोकसंख्या  25,88,039 (सन 2011 च्या जनगणनेनुसार)
  • तालुके  ( १३ )– जळगांव जामोद, मलकापुर, बुलढाणा, खामगांव, नांदुरा, चिखली, मेहकर, शेगाव, देऊळगांवराजा, सिंदखेडराजा, संग्रामपुर, लोणार, मोताळा.

बुलढाणा जिल्ह्यातील प्रमुख स्थळे –

  • बुलढाणा – हे शहर अजिंठ्याच्या डोंगर रांगात वसले असून थंड हवेचे ठिकाण म्हणूनही प्रसिद्ध आहे.

  • खामगाव – येथे एक कुष्ठरोग निवारण केंद्र आहे. जवळच गारडगावाला प्रेक्षणीय बुद्ध विहार आहे.

  • मलकापुर – येथील गौरीशंकर मंदिर विहार आहे.

  • देऊळगाव राजा – देऊळगाव -राजा येथील बालाजी मंदीर प्रसिद्ध आहे.

  • शेगांव – येथे गजानन महाराजांची समाधी आहे.

  • सिंदखेड-राजा – छत्रपती शिवाजी महाराजाच्या मातोश्री जिजाई यांचे जन्मस्थान

  • जामोद – जामोदचे प्राचीन जैन मंदीर प्रसिद्ध आहे.

  • लोणार – उल्कापातामुळे तयार झालेला तलाव व त्या शेजारी यादवकालीन मंदीर प्रसिद्ध आहे. 18 व्या शतकात लोणार महात्म्यही लिहिले गेले त्यात लवणासुर या राक्षसाची कथा या महात्म्यात येते.


No comments:

Post a Comment